منطق ۲ – استدلال قیاس استثنایی – جلسه ۳۴

استدلال قیاس استثنایی و شرایط عمومی و اختصاصی این قیاس را با توضیحات کامل در این جلسه آموزش خواهیم داد.

فیلم آموزشی استدلال قیاس استثنایی قسمت اول

فیلم آمورشی استدلال قیاس استثنایی قسمت دوم

استدلال قیاس استثنایی از لحاظ ساختار و صورت٬ دارای دو مقدمه می باشد:
  • یک مقدمه آن لزوما به صورت شرطی است.
  • و مقدمه ی دیگر آن می تواند قضیه ی حملی یا شرطی باشد.

قیاس استثنایی به دو صورت زیر است:

  1. استثنایی اتصالی
  2. استثنایی انفصالی
شرایط استدلال قیاس استثنایی:
این شرایط را می توان به دو صورت بیان کرد. ابتدا شرایط عمومی را ذکر می کنیم و سپس شرایط اختصاصی هر یک را بیان می داریم.
۱) شرایط عمومی:
الف) کلی بودن یکی از دو مقدمه
ب) موجبه بودن مقدمه شرطی
ذکر این نکته در اینجا خالی از فایده نمی باشد که منطق دانان شرط سومی را نیز بیان داشته اند و ان این است که :« مقدمه شریط نباید به نحو اتفاقی باشد». اما با توجه به اینکه این  تقسیم در احکام استنتاجی٬ تاثیری ندارد٬ از بیان این شرط در اینجا خودداری نموده ایم.

حتما بخوانید:‌ فیلم آموزشی منطق ۲

۲) شرایط اختصاصی:

برای بررسی این شرایط بایستی بین قیاس اتصالی و قیاس انفصالی تمایز قائل شویم و شرایط هر یک را جداگانه بررسی نماییم.

شرایط اختصاصی قیاس استثنایی اتصالی:

این قیاس در دو صورت نتیجه می دهد. الف) قضیه ی استثنایی عین مقدم شرطی متصل باشد .ب) قضیه استثنایی نقیض تالی شرطی متصل باشد.

با توجه به گفته بالا صورت های مختلف را مرود بررسی قرار می دهیم.

  1. صورت اول: قضیه ی استثنایی عین مقدم شرطی باشد.
  2. صورت دوم: قضیه ی استثنایی نقیض مقدم شرطی باشد.
  3. صورت سوم: قضیه ی استنثایی عین تالی قضیه شرطی باشد.
  4. صورت چهارم: قضیه ی استثنایی نقیض تالی شرطی باشد.

از بین این  چهار حالت فقط حالت دوم است که عقیم خواهد بود.

1 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.