منطق ۲ – قضیه موجهه – جلسه ۲۱
قضیه موجهه اقسام و انواع گوناگونی دارد که در این جلسه با آن آشنا خواهید شد.
فیلم آموزشی قضیه موجهه
- موجهه بسیط
- موجهه مرکب
به قضایایی که در آن فقط یک جهت ذکر شده باشد موجهه بسیط گفته می شود. مانند: زمین دائما در حال حرکت است.
و قضایایی که در آن ها ٬ همراه با جهت٬ مواردی چون «نه دائما٬ نه ضرورتا» باشد موجهه مرکب می گویند.
اقسام موجهه بسیطه:
این اقسام عبارت است از:
- ضروریه
- دائمه
- فعلیه
- ممکنه
و هر کدام از این اقسام به دو بخش با عنوان ۱-ذاتی و ۲-وصفی تقسیم می شوند. که با این حساب به ۸ دسته تقسیم می شوند که نیمی از آن را در این جلسه توضیح می دهیم و باقی مانده را در جلسه ی بعد.
۱- ضروریه ذاتیه: دو ویژگی باید داشته باشد. اول اینکه ضرورت قضیه از ذات موضوع بدست آمده باشد و دوم اینکه تا وقتی که ذات موضوع هست این ضرورت هم باقی است. مانند : انسان ضرورتا حیوان ناطق است.
۲- مشروطه عامه: قضیه ای است که جهت آن ضرورت است و و از اقسام قضایای ضروریه است که در واقع ضرورت محمول برای موضوع به لحاظ وصف موضوع است مانند انسان راه رونده مادام که درحال راه رفتن است متحرک است.
ضروریه انواع دیگری نیز دارد که در اینجا به آن اشاره خواهیم کرد:
- ضروریه ازلیه: برای صفات الهی بکار می رود و از هر قید و شرطی بی نیاز است. مانند: خداوند بالضروره قادر است.
- ضروریه به شرط محمول:در این نوع قضیه٬ موضوع مقید به قید محمول است.
- وقتیه مطلقه: قضایایی هستند که در وقت معینی این ضرورت به دست می آیند و جهت ضرورت در وقت معینی برای محمول و موضوع وجود دارد.
- منتشره مطلقه: هر گاه جهت ضرورت در وقت غیر معینی برای محمول و موضوع وجود نداشته باشد.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.