منطق ۲ – مفهوم چیست – جلسه ۷

در این جلسه به بحث درباره اینکه مفهوم چیست و مصداق و مفاهیم کلی و جزیی می پردازیم.

فیلم آموزشی مفهوم چیست

در پاسخ به این سوال که مفهوم چیست می توان این گونه بیان نمود که مفهوم از لحاظ ادبی اسم مفعول است و به صورت اشیاء در ذهن ما «مفهوم» می گویند. حال ممکن است که این صورت به گونه ی «لفظ» در ذهن تصور شود و یا بصورت مشاهده ی وجود خارجی شیء.
پس از آنکه به دانستیم که مفهوم چیست به بحث مصداق می رسیم. مصداق عبارت است از هر آنچه که مفهوم بر آن صدق می کند. مانند محمد و علی که مصداق مفهوم «انسان» هستند.

انواع مفهوم:

  1. مفهوم جزیی: مفهومی که تنها بر یک مصداق قابل صدق باشد.
  2. مفهوم کلی: مفهومی که بر بیش از یک مصداق قابل صدق است.

با توجه به تعریف بالا به چند نکته می رسیم:

  • قابلیت صدق بر یک مصداق و قابلیت صدق بر بیش از یک مصداق می توان ملاک جزیی و کلی بودن یک مفهوم قرار دهیم.
  • با توجه به این دو تعریف٬ افعال چون «توبه می کند» و «انقلاب خواهد کرد» نیز از مفاهیم کلی هستند زیرا بر مفاهیم متعددی صدق می کنند.

تحقیقی درباره «مفهوم کلی»:

نام دیگرش عبارت است از «مشترک معنوی» و تفاوت های آن با «مشترک لفظی» عبارت است از:

  1. «مشترک معنوی» نیاز به وضع های متعدد ندارد ولی «مشترک لفظی» نیازمند به وضع های متعدد دارد.
  2. «مشترک معنوی» یک معنای واحدی دارد که این معنا قابل صدق بر بی نهایت افراد دارد اما « مشترک لفظی» معنای بی شماری دارد که با توجه به قرینه با مصادیق خود تطبیق می کند.
  3. برای فهمیدن معنای «مشترک معنوی» نیاز به قرینه ای نداریم چون دارای معنای عام واحدی می باشد اما برای فهمیدن معنای «مشترک لفظی» نیاز به قرینه ای داریم زیرا که دارای معنای متعددی می باشد.

 

 

0 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.