بدایه النحو – اسم منصرف – جلسه ۱۱
این درس درباره ی اقسام کلمه به اعتبار اعراب و بناء می باشد. با این مقدمه اسم دو نوع می باشد. اسم منصرف که تمامی حرکت ها را میگیرد و اسم غیر منصرف که کسره و تنوین نمی گیرید.
حتما بخوانید: فیلم آموزشی بدایه النحو
تعریف اسم منصرف : اسمی است که تنوین و کسره قبول می کند و نام دیگر آن «أمکن» می باشد. مانند:«وَیْلٌ لِکُلِّ هُمَزَهٍ لُمَزَهٍ ﴿۱﴾الَّذِی جَمَعَ مَالًا وَعَدَّدَهُ ﴿۲﴾.
تعریف اسم غیر منصرف: اسمی است که نه تنوین می گیرد و نه کسره می گیرد و نام دیگر آن «غیر أمکن» می باشد.مانند: «وَمَنْ أَحْسَنُ دِینًا مِمَّنْ أَسْلَمَ وَجْهَهُ لِلَّهِ وَهُوَ مُحْسِنٌ وَاتَّبَعَ مِلَّهَ إِبْرَاهِیمَ حَنِیفًا وَاتَّخَذَ اللَّهُ إِبْرَاهِیمَ خَلِیلًا(نساء-۱۲۵)»
حتما بخوانید: علم نحو
اسم غیر منصرف به دو صورت است:
- اسم مشروط
- اسم غیر مشروط
۱) اسم غیر منصرف مشروط:
- اسم مونت مقصور مانند: ذکری و جرحی
- اسم مونث ممدود مانند: حمراء و أصدقاء
- هر اسمی که بر صیغه ی منتهی الجموع باشد مانند: مساجد٬ مصابیح٬ هوازن
حتما بخوانید: نموداری هدایه
۲) اسم غیر منصرف مشروط:
- وصف به شرط اقتران با یکی از امور زیر: الف) الف و نون زائده زمانیکه مونث آن کلمه با «تاء» نباشد مانند: سکران. ب) وزن فعل. مانند: أحسن. ج) عدل و تعریف آن عبارت است از : هر اسمی که بر وزن «فُعال٬ مَفعَل٬ فُعَل» باشد مانند: ثُلاث٬ مَثلَث و أُخَر.
- علمیت به شرط اقتران با یکی از امور روبرو؛ الف) الف و نون زائده به شرط وجود بیش از دو حرف ماقبل آن الف و نون. مانند: رمضان. ب) مونث بودن. مانند: فاطمه و حمزه و زینب. ج)عدل مانند:زُحَل. د) عجمیت به شرط اینکه از ۳ حرف بیشتر باشد. مانند ابراهیم. ه)وزن فعل مانند:احمد. و) ترکیب مزجی به شرط اینکه به «ویه» وصل نشده باشد. مانند بعلبک.
نکته: اسم غیر منصرف در صورت اضافه واقع شدن و یا گرفتن«ال» به صورت اسم منصرف تبدیل خواهند شد.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.