بدایه النحو – اقسام نعت – جلسه ۴۳
اقسام نعت از لحاظ لفظ عبارتست از:
- مفرد. مانند: «الَّذِینَ اتَّخَذُوا دِینَهُمْ لَهْوًا وَلَعِبًا وَغَرَّتْهُمُ الْحَیَاهُ الدُّنْیَا فَالْیَوْمَ نَنْسَاهُمْ کَمَا نَسُوا لِقَاءَ یَوْمِهِمْ هَذَا وَمَا کَانُوا بِآیَاتِنَا یَجْحَدُونَ – اعراف ۵۱»
- جمله. مانند: «وَاتَّقُوا یَوْمًا تُرْجَعُونَ فِیهِ إِلَى اللَّه – بقره ۲۸۱» و یا «وَاتَّقُوا یَوْمًا لَا تَجْزِی نَفْسٌ عَنْ نَفْسٍ شَیْئًا – سوره بقره آیه ی ۴۸»
- شبه جمله. مانند:«وَقَالَ رَجُلٌ مُؤْمِنٌ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ یَکْتُمُ إِیمَانَهُ أَتَقْتُلُونَ رَجُلًا أَنْ یَقُولَ رَبِّیَ اللَّه – غافر ۲۸»
احکام اقسام نعت:
- نعت مفرد: در این نوع از نعت٬ به صورت همیشگی٬ نعت یا همان صفت در اعراب و تنکیر و تعریف از منعوت خود یا همان موصوف تبعیت می کند و در عدد ( یعنی مفرد و مثنی و جمع) و همچنین در جنس٬ نعت با منعوت خود مطابقت دارد. اگر نعت مشتق باشد ضمیری که منعوت باز می گردد را مرفوع می کند. مانند: «هُوَ اللَّهُ الْخَالِقُ الْبَارِئُ الْمُصَوِّرُ – حشر ۲۴» اما در مورد نعت سببی اگر ضمیر مستتر را رفع دهد مانند نعت حقیقی است یعنی در اعراب و تنکیر وتعریف وجنس و عدد با منعوت خود مطابقت خواهد داشت.مانند:«جائتنی إمراه کریمه الأب» ویا «جائنی رجلان کریما الأب» اما اگر اسم ظاهر و یا ضمیر را رفع دهد در این صورت تبعیتش تنها در نوع اعراب و معرفه و نکره و مونث و مذکر بودن می باشد و همیشه باید مفرد باشد مانند اسم فاعل. و اگر نعت سببی اسم ظاهر را رفع دهد باید ضمیری داشته باشیم که به موصوف باز گردد. مانند: «رَبَّنَا أَخْرِجْنَا مِنْ هَذِهِ الْقَرْیَهِ الظَّالِمِ أَهْلُهَا نساء – ۷۵»
- نعت جمله و شبه جمله: حکم این دو مورد از اقسام نعت با هم بیان می شود. در نعت جمله و شبه جمله از لحاظ اعراب تابع متبوع خود هستند و اعرابشان محلی می باشد.
فیلم آموزشی اقسام نعت (جلسه ۴۳)
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.