منطق ۲ – شبهات قیاس – جلسه ۳۸
شبهات قیاس و پاسخ به آن ها را در این جلسه مورد نقد و بررسی خواهیم داد.
فیلم آموزشی شبهات قیاس
در این کتاب از بین انواع شبهات قیاس ٬ به ۴ مورد آن اشاره می شود و پاسخ این شبهات را می دهد.
اولین شبهه از شبهات قیاس مربوط به شکل اول قیاس اقترانی می باشد. و به این صورت بیان می شود: « مهمترین شکل استدلال قیاس است و مهم ترین قیاس هم قیاس اقترانی و شکل اول نیز زیربنای این قیاس می باشد. از شرایط لازم در این قیاس٬ الف) معلوم شدن نتیجه منوط به معلوم بودن صغرا و کبرا . و ب) کلیت کبرا می باشد. و هم چنین کلیت کبرا زمانی معلوم می شود که همه ی جزئیات آن معلوم باشد.در اینجا نتیجه خودش از اجزاء و افراد کبرا است. و کبرا نیز برای معلوم شدن خود نیاز به معلوم بودن نتیجه دارد پس در این صورت دور پیش می آید.
جواب این شبهه:
پاسخ این سوال توسط ابوسعید ابوالخیر داده شده است و می گوید که:
اولا: خود این اشکال یک قیاس است و آن هم به صورت شکل اول قیاس.
دوما: این که گفته شده است «علم به کبرا متوقف بر علم به جزئیات آن است» به یک معنا درست و به یک معنا نادرست است. در این صورت اگر علم ما اجمالی باشد معنا درست خواهد بود و اگر منظور علم تفصیلی باشد این جمله نادرست خواهد بود.
دومین شبهه از شبهات قیاس این است که:
ما در هر قیاس٬ یا یک معلوم را تکرار می کنیم و یا اینکه مطلوبمان را استدلال می نماییم.
در جواب این شبهه همان عبارت بالا را ذکر می کنیم و می گوییم که علم ما نسبت به کبرای قیاس یک علم اجمالی است و نه تفصیلی.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.