منطق ۲ – قضیه حملی – جلسه ۲۰
قضیه حملی به اقسام و انواع گوناگونی تقسیم می شوند که در این درس با آن آشنا خواهید شد.
فیلم آموزشی قضیه حملی
قضیه ی حملی به اعتبارهای گوناگون تقسیم می شود که از جمله می توان به تقسیم بندی های زیر اشاره نمود.
تقسیم بندی قضیه ی حملی به اعتبار کلی یا جزیی بودن موضوع
- شخصیه: هر گاه موضوع در قضیه ی ما جزئی حقیقی باشد٬ قضیه ی ما شخصیه نام دارد. مانند: کعبه قبله گاه مسلمانان است.
- طبیعیه: در این نوع قضایا موضوع ما یک مفهوم کلی است و محمول قضیه ارتباطی با مصادیق آن ندارد. مانند: انسان نوع است.
- مهمله: مثلا در جمله ی :«انسان شاعر است» موضوع یک مفهوم کلی است و محمول به مصادیق موضوع تعلق دارد.حال اگر تعداد این مصادیق مشخص نشده باشد این یک قضیه ی مهمله نام دارد.
- محصوره: اگر موضوع یک مفهوم کلی باشد و محمول به مصادیق موضوع تعلق داشته باشد و تعداد مشخص شده باشد این یک قضیه ی محصوره می باشد.
تقسیم بندی به لحاظ ادات سلب:
- قضیه ی معدوله: در این نوع از قضایا ادات سلب به صورت جزیی از موضوع یا محمول و یا هر دو٬ بکار می رود. مانند:«نابینا٬ نیازمند یاری است».
- قضیه ی محصله: هرگاه در قضیه ی ما «الفاظ ایجابی» با موضوع یا محمول بیایند یک قضیه ی محصله را تشکیل داده اند. مانند: «علی عادل است»
تقسیم بندی به لحاظ ظرف تحقق موضوع:
- موجبه ذهنیه: قضیه ای است که موضوع آن در ذهن می باشد. مانند: سیمرغ حیوان افسانه ایست.
- موجبه خارجیه: در این نوع قضایا موضوع٬ فرد یا افراد خارجی می باشد. مانند: همه ی دانشجویان موفق شده اند.
- موجبه حقیقیه: اگر محمول مربوط به حقیقت موضوع باشد٬ خواه افراد این موضوع٬ بالفعل موجود باشند یا نباشند در این صورت قضیه ی ما «موجبه حقیقیه» نام دارد.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.