منطق ۱ – مفهوم – جلسه ۵

در این جلسه معنای مفهوم و مصداق و مفاهیم مورد بحث در منطق معرفی شده و نسبت های چهار گانه بیان شده اند و جایگاه های هر کدام در علم منطق مشخص خواهد شد.

سوالی که دراینجا ذهن آدمی را مشغول می کند آن است که معنا و مفهومی که توسط لفظ بیان می شوند به چه معنا می باشد؟
به صورت اشیاء در ذهن ما مفهوم می گویند. مانند تصویر کوه در ذهن ما هنگامی که سخن از کوه درمیان است.
مصداق نیز صورت خارجی اشیاء است. مثلا علی و محمد که مصداق برای مفهوم انسان هستند.
به نظر مشهور٬ مفهوم را میتوان بر دو مورد تقسیم کرد:
  • مفهوم کلی :که بر بیش از یک مصداق دلالت دارد. مانند: واجب الوجود٬ انسان٬ اقیانوس و…
  • مفهوم جزیی: که تنها بر یک مصداق دلالت دارد. مانند قرآن٬ اسامی اشخاص و…

در منطق به خاطر آنکه دنبال کشف و تدوین قوانین کلی هستیم٬ از مفاهیم کلی استفاده می کنیم. و علم منطق با همین مفاهیم کلی است که اندیشه و اندیشیدن را از خطا و  آسیب محافظت می نماید.

حتما بخوانید: فیلم آموزشی تعریف

نسبت های چهارگانه نیز عبارتند از:
  • عموم و خصوص من وجه: اگر دو کلی در بخشی از مصادیق با یکدیگر مشترک باشند عموم و خصوص من وجه نام دارد.
  • تساوی: اگر دو کلی از جهت مصداق کاملا با هم برابر باشند تساوی نام دارد.
  • تباین: اگر دو کلی هیج مصداق مشترکی نداشته باشند با هم متباین هستند. مانند زوج و فرد
  • عموم و خصوص مطلق: اگر از دو مفهوم٬ کلی اول شامل تمام افرادکلی دوم باشد اما کلی دوم فراتر از کلی اول باشد در این صورت عموم و خصوص مطلق نام دارد.

برای مشاهده این جلسه می‌توانید فیلم آموزشی زیر را مشاهده نمایید:

 

فیلم آموزشی جلسه ۵ (مفهوم)

1 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.