فیلم آموزشی کتاب اصول مظفر

هدف اصلی حوزه علمیه، عالم پروری و فقیه پروری است که این مهم با تسلط کامل فقیه بر احکام الهی ممکن می شود. برای رسیدن به احکام محکم الهی و استخراج آن از منابع فقهی و ارائه آن به مکلفین باید از فنونی استفاده کرد که راه رسیدن به این مسائل را ممکن و آسان کند. از جمله ی این فنون، دانستن اصولی است که توسط این اصول، احکام از فقه استخراج می شود. اصول فقه از جمله ی این فنون است.
«حوزه مجازی مهندس طلبه» برای اولین بار تصمیم به تولید دوره آموزشی اصول مظفر به صورت تصویری و با بالاترین کیفیت گرفته است. شما میتوانید فیلم‌های آموزشی به همراه صوت آموزشی کتاب اصول مظفر را از طریق جدول زیر دریافت نمایید. ( این دوره استثنایی توسط استاد «سید محمد حسین عزیزی» تدریس شده است.)

دانلود فیلم آموزشی اصول فقه مرحوم مظفر

دانلود صوت اصول مظفر( استاد سید حسین هاشمیان)

کتاب اصول مرحوم مظفر (ره) در چاپ های متفاوت و توسط انتشارات مختلف چاپ شده است و همچنین دارای شرح های مختلفی است.
یکی از چاپ های این کتاب، طبع اسماعیلیان است که صفحه بندی صوت های استاد هاشمیان بر اساس این چاپ می باشد.
شما می توانید این صوت ها را به صورت رایگان دانلود نماید.

دانلود کتاب اصول مظفر (رایگان)

شما می‌توانید متن کتاب اصول فقه مرحوم مظفر را به صورت رایگان دانلود نمایید. برای دانلود این کتاب بر روی دکمه زیر کلیک نمایید

شرح اصول مظفر (عبدالله اصغری)

شما می‌توانید شرح فارسی کتاب اصول فقه علامه مظفر را به صورت رایگان و با فرمت pdf دانلود نمایید. برای دانلود این اثر ارزشمند بر روی دکمه زیر کلیک نمایید.

کتاب اصول فقه مرحوم مظفر(ره)

کتابی به زبان عربی با موضوع علم اصول فقه، که توسط علامه مظفر رحمه الله علیه برای تدریس در دانشکده ای در نجف به رشته تالیف درآمد، به (اصول فقه مظفر) مشهور است.
این دانشکده هم توسط علامه مظفر تاسیش شده بود.
این کتاب بسیار ساده و روان و در عین حال دارای مطالبی بسیار دقیق و عمیق است که در کتب گذشتگان وجود نداشت.
 این خصوصیات باعث شد تا این کتاب و روش آموزش آن، در زمینه آموزش اصول فقه در حوزه های علمیه منحصر به فرد شود.

ساختار کتاب اصول مظفر

شیوه ی گذشتگان در تقسیم بندی مباحث اصولی به این صورت بوده است که مباحث اصولی را به دو بخش مباحث عقلی و مباحث الفاظ تقسیم می کردند.
اما مرحوم مظفر این شیوه ی پیشینیان را در کتاب اصول خود برهم زد و مباحث اصولی را به چهار مقصد تقسیم کرد.
این چهار بخش و مقصد عبارتند از:

• مباحث الفاظ
• ملازمات عقلیه
• مباحث حجت
• اصول عملیه

این کتاب علاوه بر چهار مبحث اصلی اصولی، شامل یک مدخل و یک مقدمه هم می شود که در ادامه ی مقاله، آن را بیان می کنیم.

مدخل

در این بخش تعریف علم اصول و مفاهیمی چون حکم واقعی و ظاهری بیان می شود.
در ادامه ی مباحث، موضوع و فایده ی علم اصول تشریح می شود.

مقدمه کتاب اصول مرحوم مظفر

الفاظ برای اینکه به وجود بیایند و مورد استفاده ی عموم قرار بگیرند، نیاز به واضع دارند تا آنها را به شکل مستقیم یا غیر مستقیم وضع کند.
در این بخش از کتاب، مشخص می شود که واضع الفاظ کیست و چطور این الفاظ وضع شده اند.

استعمالات هم انواع مختلف دارند که ممکن است مقصود متکلم را از کلامی که به کار می برد به مقصودی دیگر تغییر دهد.
در این مقدمه درباره ی انواع استعمالات هم مطالبی بیان می شود تا شنونده در تشخیص مقصود متکلم دچار اشتباه نشود.
همچنین مفاهیمی چون وضع شخصی و نوعی و وضع مرکبات و حقیقت و مجاز و ترادف و اشتراک و حقیقت شرعیه هم در این بخش مورد بررسی قرار می گیرند.

مقصد اول

این مقصد که درباره ی مباحث الفاظ است شامل مباحثی مثل مشتق، اوامر، نواهى، مفاهیم، عام و خاص، مطلق و مقید، مجمل و مبین می شود.
در این مقصد از معانی و ظواهری که الفاظ دارند بحث می شود.( مثلا آیا فعل امر در وجب ظهور دارد؟)

مقصد دوم

در مقصد دوم به بحث ملازمات عقلیه پرداخته شده است که مصنف ابتدا این مباحث را تقسیم بندی می کند و علت آن را بیان می کند.
مباحث ملازمات عقلیه به دو بخش تقسیم می شوند که عبارتند از:

• مستقلات عقلیه ( احکامی که عقل بدون دخالت شرع و با صغری و کبری عقلی، آن را به دست می آورد)
• غیر مستقلات عقلیه ( احکامی که عقل آن را با توجه به شرع و با صغری شرعی و کبری منطقی به دست می آورد)

مقصد سوم

این مقصد یک تمهید و یک مقدمه و نه باب دارد که مباحثی مثل حجت در مقدمه و مباحثی چون کتاب و سنت و …در باب های نه گانه بررسی شده است.

مقصد چهارم

این بخش مربوط به اصول عملیه است.یعنی در زمان شک و در صورتی که مجتهد پس از تفحص بر امری، حکم شرعی و فقهی پیدا نکرد، اصولی وجود دارد که با مراجعه به آن، تکلیف مکلف مشخص می شود.
اگر چه مرحوم مظفر در این بخش، تنها به بحث استصحاب پرداخته است و آن را به صورت مفصل توضیح داده است ولی توضیحی درباره ی بقیه اصول ارائه نکرده است.

سرفصل های کتاب اصول فقه مرحوم مظفر(ره)

• المدخل
  – تعریف علم الاصول
  – الحکم: واقعی و ظاهری. و الدلیل: اجتهادی و فقاهتی‏
  – موضوع علم الاصول‏
• المقدمه
  – حقیقه الوضع‏
  – من الواضع؟
  – الوضع تعیینىٌّ و تعیّنی‏
  – أقسام الوضع‏
  – استحاله القسم الرابع‏
  – وقوع الوضع العامّ و الموضوع له الخاصّ و تحقیق المعنى الحرفی‏
  – الاستعمال حقیقیٌّ و مجازی‏
  – الدلاله تابعه للإراده
  – الوضع شخصیٌّ و نوعی‏
  – وضع المرکَّبات‏
  – الحقیقه و المجاز
  – الاصول اللفظیّه تمهید
  – الترادف و الاشتراک‏
  – الحقیقه الشرعیّه
• المقصد الاول
  – تمهید: المقصود من «مباحث الألفاظ»
  – الباب الأوّل: المشتق‏
  – الباب الثانی: الأوامر
  – الباب الثالث: النواهی‏
  – الباب الرابع: المفاهیم‏
  – الباب الخامس: العامّ و الخاص‏
  – الباب السادس: المطلق و المقیّد
  – الباب السابع: المجملُ و المبیّن‏
• المقصد الثانی
  – تمهید
  – الباب الأوّل: المستقلّات العقلیّه
  – الباب الثانی: غیر المستقلّات العقلیّه
• المقصد الثالث
  – تمهید
  – المقدّمه
  – الباب الأوّل: الکتاب العزیز
  – الباب الثانی: السنّه
  – الباب الثالث: الإجماع‏
  – الباب الرابع: الدلیلُ العقلی‏
  – الباب الخامس: حجّیه الظواهر
  – الباب السادس: الشهره
  – الباب السابع: السیره
  – الباب الثامن: القیاس‏
  – الباب التاسع: التعادل و التراجیح‏
• المقصد الرابع
  – تمهید
  – الاستصحاب

تاریخچه علم اصول

در زمان پیامبر اسلام و ائمه معصومین علیهم السلام، نیازی به اصول برای استخراج احکام شرعی وجود نداشت. چون مردم مستقیما به امام مراجعه و احکام را دریافت می کردند.
اما در زمان معصوم هم گاهی، دسترسی به معصوم به خاطر دوری مسافت یا منع حکّام جور امکان پذیر نبود.
بعد از معصومین هم دسترسی به آنها امکان نداشت یا مسائلی پیش می آمد که تا آن زمان مبتلابه نبوده است.
لذا باید در این موارد هم احکام الهی باید پیاده می شد و صرف عدم دسترسی به معصوم بهانه ای برای عدم اجرا و متوقف کردن احکام نبود.
در زمان امام باقر و امام صادق علیهم السلام شیوه ی استخراج این احکام به شاگردان آموزش داده شد.
برخی از اصحاب ائمه مثل هشام بن حکم هم رساله هایی درباره چگونگی استخراج احکام تالیف کرده بودند.
اما این که این علم به صورت یکی از زیرشاخه های علم اسلامی صورت رسمی به خود بگیرد، به اوایل قرن چهارم هجری بر می گردد.
شیخ مفید رحمه الله علیه، اولین شیعه ای بود که در این زمینه کتاب تالیف کرد.

معنای اصول فقه

در لغت

(اصول فقه) همانطوری که از نامش پیداست، از دو کلمه تشکیل شده است.
اصول: چیزی که چیز دیگری مبتنی بر آن است
فقه: موشکافی و فهم دقیق

در اصطلاح

در اصطلاح تعریف آن عبارت است از: (اصول الفقه هی القواعد الممهده لاستنباط الاحکام الشرعیه الفرعیه من ادلتها)
مرحوم مظفر اصول فقه را اینگونه تعریف می کند: (علم یُبحث فیه عن قواعد تقع نتیجتها فی طرق استنباط الحکم الشرعی‏)
اما این تعاریف توسط صاحب کفایه دارای ایراداتی دانسته می شود و ایشان می فرماید بهتر است اصول فقه را اینگونه تعریف کنیم: (بانه صناعه یعرف بها القواعد التی یمکن ان تقع فی طریق استنباط الاحکام، او التی ینتهی الیها فی مقام العمل)

موضوع علم اصول

در تعیین موضوع علم اصول، مناقشاتی بین اصولیین صورت گرفته است و تعاریف مختلفی از آن ارائه شده است.

• مشهور معتقدند موضوع علم اصول (ادله اربعه بما هی ادله) است.
• صاحب فصول معتقد است که موصوع علم اصول (ادله اربعه بما هی ادله) است.
• صاحب کفایه: موضوع علم اصول عبارت است از موضوعات مسائل آن که غرض همه آنها یکی است.

اشکالات کتاب اصول مرحوم مظفر(ره)

کتاب مرحوم مظفر با توجه به مزایایی مثل سادگی و روان بودن، دارای نقص و ایراداتی نیز می باشد که به این شرح است.

• مصنف در مقدمه این کتاب بحث هایی درباره ی وصغ الفاظ مطرح کرده است و در مقصد اول هم همین مباحث مطرح شده است.
  با توجه به اینکه موضوع مدخل و مقصد اول یکی است، می توان این دو بخش را ادغام کرد.
• ایرادی که شهید صدر بر این کتاب می گیرد که به این مضمون است:
   در جاهایی که نیاز به بحث طولانی در مفهومی نیست، مرحوم مظفر با طولانی کردن بحث به صورت تحقیقی، بحث را به درازا می کشاند در حالی که نیاز به چنین بحث هایی وجود ندارد.
• فقدان بحث هایی چون برائت، اشتغال و تخییر که در این کتاب جای این مباحث بسیار خالی است.