جواهر البلاغه – اغراض بلاغی اشاره – جلسه ۲۲

اغراض بلاغی اشاره به چند صورت بیان می شود که در ادامه با آن آشنا خواهید شد.

فیلم آموزشی اغراض بلاغی اشاره

حتما بخوانید: فیلم آموزشی «صرف ساده»

ولکن اغراض دیگری نیز برای «اسم علم» بودن مسند الیه می باشد که در زیر به آن اشاره می کنیم:

1. مدح
2. ذم
3. تفأل
4. تشاووم به معنای فال بد زدن
5. تبرک
6. تلذذ
7. کنایه

حتما بخوانید: فیلم آموزشی کتاب «بدایه النحو»

مورد بعدی «اسم اشاره» می باشد. از «اسم اشاره» در موضع زیر استفاده می نماییم:

• هنگامی که راهی برای احضار مشارٌ الیه در ذهن سامع متعین شود به گونه ای که حاضر و محسوس باشد و متکلم و سامع هر دو اسم خاص آن را ندانند.

علاوه بر مورد بالا اغراض بلاغی اشاره عبارت است از:

1. بیان حال و موقعیت مسندالیه از جهت دوری٬‌ نزدیکی و متوسط بودن.
2. بیان عظمت. مانند: «إِنَّ هَذَا الْقُرْآنَ یَهْدِی لِلَّتِی هِیَ أَقْوَمُ.( اسراء – ۹)
3. بیان حقارت. مانند: «لَاهِیَهً قُلُوبُهُمْ وَأَسَرُّوا النَّجْوَى الَّذِینَ ظَلَمُوا هَلْ هَذَا إِلَّا بَشَرٌ مِثْلُکُمْ أَفَتَأْتُونَ السِّحْرَ وَأَنْتُمْ تُبْصِرُونَ ﴿انبیاء – ۳﴾
4. اظهار تعجب
5. کمال عنایت و توجه
6. تعریض به کند ذهنی مخاطب
7. توجه دادن به اینکه به دنبال مشارٌالیه اوصافی ذکر می شود که به جهت همان وصف هایی است که قبل از اسم اشاره بوده.مانند: «أُولَئِکَ عَلَى هُدًى مِنْ رَبِّهِمْ وَأُولَئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ ﴿بقره – ۵﴾»