بدایه النحو – اسم فعل – جلسه ۵۳

اسم فعل ٬ اسمی است که دلالت بر معنای فعل می کند و عمل فعل را انجام می دهد البته بدون قبول علامت فعل.

 

فائده اسم فعل :

إسم فعل دارای دو فائده می باشد:

  1. مبالغه گویی
  2. اختصار

حتما بخوانید: فیلم آموزشی بدایه النحو

اقسام اسم فعل به شرح زیر می باشد:

الف) اسم فعل به اعتبار ساختارش به دو قسمت تقسیم می شود:

  1. سماعی: این نوع اسم فعل بر دو نوع است.
    1. مرتجل: از زمانی که این کلمه بوجود آمده به صورت إسم فعل بوده است. مانند: هیهات.
    2. منقول: از ابتدا به این معنا نبوده است اما پس از گذشت زمان به صورت إسم فعل درآمده است. این نوع از إسم فعل به ۳ صورت یافت می شود.
      1. منقول از جار ومجرور. مانند: «علیک»
      2. منقول از مصدر. مانند: «بَلْهَ»
      3. منقول از ظرف مکان. مانند: «أمامک»
  2. قیاسی: این نوع٬‌ منحصر است در وزن «فِعال» معنای آن شامل معنای فعل امری می شود که از مصدرش ساخته شده است. مثلا برای کلمه ی «نِزال» معنایش به معنی کلمه ی «إنزل» خواهد شد. برای ساختن این نوع٬ تنها باید از فعل ثلاثی تام متصرف استفاده نمود.

ب) ازلحاظ معنا می توان به ۳ نوع قسمت نمود:

  1. إسم فعل امر: این نوع إسم فعل٬ دلالت بر معنای فعل امر می کند و فاعل آن وجوبا ضمیر مستتر می باشد. مانند:‌ «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا عَلَیْکُمْ أَنْفُسَکُمْ – مائده ۱۰۵»
  2. إسم فعل ماضی: دلالت دارد بر معنای فعل ماضی. مانند کلمه ی «هیهات»
  3. اسم فعل مضارع: دلالت دارد بر معنای فعل مضارع. مانند «فَلَا تَقُلْ لَهُمَا أُفٍّ»

نکاتی پیرامون این مبحث:

  1. عمل إسم فعل مانند عمل فعل است.
  2. فاعل إسم فعل در إسم فعل ماضی٬ یا اسم ظاهر است و یا ضمیر غائبی که به صورت جوازی مستتر است می باشد.
  3. اسم فعل از لحاظ معرفه و نکره بودن نیز به سه دسته تقسیم می شود.
4 پاسخ
  1. محمد رضا رحمانی
    محمد رضا رحمانی گفته:

    تشکر خدا خیر تان دهد ای کاش کلمات جدول را بیشتر معنی می کردید مثلا اتوجع یعنی چه تمهل ،..انکف

    پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.