جواهر البلاغه – مسند و مسند الیه – جلسه ۱۹
در این جلسه به احوالات مسند و مسند الیه اشاره می کنیم.
فیلم آموزشی مسند و مسند الیه
- ذکر مسند و مسند الیه
- حذف
- معرفه بودن
- یا بوسیله ی ضمیر
- یا خود مسندٌالیه معرفه باشد
- به وسیله علم یا «ال» یا نداء یا اضافه معرفه شود.
- نکره باشد
- مقدم باشد
- موخر باشد
این بحش از جلسه٬ مسند و مسند الیه با هم بررسی نمی شود و فقط به نکات مربوط به مسندٌالیه پرداخته می شود.
نکته ای که لازم است بیان شود این است که مسندٌالیه در حالت عادی باید ذکر شود زیرا ما راجع به هرچیزی که در جمله می خواهیم صحبت نماییم باید آن جزء بیاید. مثلا کلمه ی «آمد» به تنهایی مفید نیست و حتما باید مسندٌ الیه ذکر شود و باید بگوییم «علی آمد» البته در صورتیکه قرینه ای در جمله ی ما باشد می توانیم «مسند الیه» را حذف کنیم.
مرجّحاتی که می توان با وجود قرینه «مسندٌالیه» را ذکر کرد:
- روشن بودن مسندٌ الیه را بیافزاییم.
- ذکر مسندٌ الیه به خاطر ضعف قرینه یا کند ذهنی مخاطب.
- برای رد مخاطب مسندٌ الیه ذکر می شود.
- تلذذ یعنی «لذت بردن» مانند اشعار. و یا: الله ربی٬ الله حسبی.
- گوشه زدن (تعریض) به کند ذهنی مخاطب.
- ثبت و ضبط
- تعجب
- تعظیم
- اهانه
بسیار عالی توضیح دادید استاد
خدا خیرتون بده