مفعول معه | فیلم آموزشی نحو(مفعول معه)

مفعول معه ٬اسم منصوبی است که بعد از حرف «واو» به معنای «مع» می آید و دلالت بر همراهی و مصاحبت کسی دارد که فعل با کمک او انجام شده است. عامل در آن عبارت است از آن فعل یا شبه فعل مقدم در جمله.

حتما بخوانید: فیلم آموزشی بدایه النحو

شرایط نصب مفعول معه:

فُضله باشد یعنی از ارکان کلام نباشد. کلام دارای ۴ رکن است که غیر از این ۴ رکن٬ فُضله می باشد.این ۴ رکن عبارتست از: فعل و فاعل و مبتدا و خبر.
قبل از این مفعول معه یک جمله ای بیاید که آن جمله دربردارنده ی فعل یا شبه فعل باشد.
در جمله «واو» معیت و همراهی وجود داشته باشد. مانند: «فَأَجْمِعُوا أَمْرَکُمْ وَشُرَکَاءَکُمْ – یونس ۷۱».

حتما بخوانید: فیلم آموزشی کتاب نحو مقدماتی

نکات پیرامون مفعول معه:

اصل در «واو» عاطفه بودن است. بنابراین اگر در جایی چند وجه برای «واو» وجود داشت٬ عطف گرفتن بهتر است. مواردی نیز وجود دارد که عطف گرفتن ممتنع می باشد و کلمه ی بعد را بنابر مفعول معه بودن٬ باید نصب داد. الف) ازجهت معنا نمی توانیم عطف دهیم. مانند: «مشی التلمیذ و الطریق» که اگر عطف دهیم معنا این چنین می شود: « زمین و دانش آموزان حرکت کردند». ب) از جهت لفظ نمی توانیم عطف دهیم. مانند: « جئتُ و زیداً». در اینجا نیز طبق قواعد ادبی٬ اسم ظاهر را نمی توان به ضمیر متصل مرفوعی عطف داد. بر خلاف این دو مثال: «تُشارک زیدٌ و عمروٌ» و « کنتُ أنا و زید کالأخوین ».
اگر مفعول معه ٬ بعد از الفاظ «ما» و «کیف» استفهامیه٬ بیاید در این حالت به وسیله ی افعال عموم که در تقدیر گرفته می شود٬ منصوب خواهد شد مانند: ما أنت و صدیقَکَ. کیف أنت و الدَرس. و تقدیر این گونه بوده است: ما تکون و صدیقَک. کیف تکون والدرسَ.