بدایه النحو – ملحقات منادی – جلسه ۳۲

ملحقات منادی اشاره شده در این فیلم عبارتست از «استغاثه» و «ندبه»٬ که به تعریف و ارکان و أشکال هر یک اشاره می کند و شرائط اسم مندوب را بیان می کند.

حتما بخوانید: فیلم آموزشی بدایه النحو

از اولین مورد از ملحقات منادی به بحث «استغاثه» می پردازیم. استغاثه به معنای صداکردن کسی که کمک از او به دیگران درخواست می شود.

ارکان استغاثه عبارت است از:

1. مستغاثٌ به: آنجه که بعد از‌ «یا» واقع می شود و چیزی که از او طلب می شود.
2. مستغاثٌ منه یا له؛ چیزی یا کسی که برای او طلب کمک می کنند و بعد از مستغاثٌ به می آید.
3. ادات استثناء: فقط کلمه ی «یا» می باشد و به هیج وجه حذف نمی شود.

مثلا در جمله ی: «یا لَلمسلمین لِلمسلمین»٬ حرف «یا» ادات استثناء می باشد٬ کلمه ی «لَلمسلمین» مستغاثٌ به می باشد و کلمه ی «لِلمسلمین» مستغاثٌ منه می باشد.

حتما بخوانید: لیست جزوات نمودار هدایه

این نوع از ملحقات منادی به أشکال و إعراب گوناگون دیده می شود.

برای مستغاث ۳ صورت وجود دارد:

1. به وسیله ی «لام» مفتوح (لَ)٬ مجرور می شود مانند: «یا لَلمسلمین» و غالباً به این شکل می آید البته به استثناء زمانی که مستغاث ضمیر متکلم وحده می باشد پس در اینجا به صورت مکسور می آید.
2. گاهی بدون «ل» استعمال می شود که در این حالت مختوم به «الف» می باشد. مانند: یا قوما.
3. اگر به غیر از موارد بالا استعمال شد٬ إعرابش در این حالت٬ به صورت إعراب منادی خواهد شد. مانند: «یا علیٌ للمستضعفین» و یا «یا أمیرالمؤمنین للمنافقین»

حال نکته ای که وجود دارد این است که: مستغاثٌ له٬ در صورت اینکه اسم ظاهر و یاء متکلم باشد و حرف «ل» بر سر آن ظاهر شود٬ مجرور می شود و در غیر اینصورت مفتوح می شود و مستغاثٌ منه به وسیله ی «من» و یا «ل» مجرور می شود.

فیلم آموزشی ملحقات منادی (جلسه ۳۲)