منطق ۲ – استدلال چیست – جلسه ۲۷

در این جلسه به این پرسش پاسخ خواهیم گفت که استدلال چیست ؟

فیلم آموزشی استدلال چیست (قسمت ۱)

فیلم آموزشی استدلال چیست ( قسمت ۲)

همانطور که بیان شد٬ استدلال و استنتاج یکی از مهم ترین فعالیت های انسان در جریان اندیشه می باشد. و درباره ی این سوال که استدلال چیست می توان گفت که استدلال یک تلاش ذهنی است که ذهن با استفاده از تصدیقات بدیهی٬ به تصدیقات جدیدی می رسد.
حال که دانستیم استدلال چیست ٬ به تعریف انواع آن می پردازیم.
اگر تصدیق ما از طریق یک قضیه بدست آید آن را «استدلال مباشر» می نامیم و اگر از طریق چند قضیه باشد به آن «استدلال غیر مباشر» می گوییم.

اقسام استدلال مباشر:

تقابل:

هر قضیه چند جزء دارد: ۱- موضوع ۲- محمول ۳- نسبت.

حال اگر بین دو قضیه نه در موضوع و نه در محمول ما اشتراک وجود داشته باشد٬ در این صورت دو قضیه متباین خواهد بود. و اگر این دو قضیه فقط در موضوع مشترک باشند قضیه ی «مساوی» خواهند بود و اگر فقط در محمول مشترک باشند «متشابه» هستند و اگر هم در موضوع و هم در محمول با هم مشترک باشند و فقط اختلاف در کم یا کیف داشته باشند٬ این یک قضیه متقابل خواهد بود.

رابطه تقابل به چهار صورت خواهد بود که در این جلسه فقط به یک مورد آن اشاره خواهد شد. این چهار صورت عبارت است از:
  1. تناقض
  2. تداخل
  3. تضاد
  4. دخول تحت تضاد

تناقض:

تناقض به اختلافی خاص میان دو قضیه می گویند که همین اختلاف سبب شود که یک قضیه درست و قضیه ی دیگر نادرست باشد. مثلا «هر انسانی حیوان است» و «هیچ انسانی حیوان نیست» یکی درست و دیگری نا درست است و این به خاطر وجود این مسأله است که در نمونه دوم موضوع اخص از محمول می باشد.

 

3 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.