منطق ۱ – مغالطه – جلسه ۱۵
نوع دوم از انواع استدلال غیر مباشر مغالطه می باشد.
حتما بخوانید: دسترسی به تمام فیلمهای کتاب منطق ۱ (منتظری مقدم)
مغالطه در لغت به معنای «سوق دادن اشخاص به امر غلط یا اشتباه انداختن افراد از روی قصد» و در اصطلاح منطقی به معنای «استدلالی است که در آن شرایط یک استدلال استاندارد رعایت نشده باشد چه از لحاظ مواد قیاس و چه از لحاظ صورت قیاس و یا هر دو» می باشد. مانند:
- این در باز هست. باز پرنده می باشد. پس این در پرنده می باشد.
- بعضی از معصومان پیامبر نیستند. پس بعضی از پیامبران معصوم نیستند.
- او حتما طرفدار جناح تندروها است. زیرا با محافظه کاران میانه خوبی ندارد.
این به غلط انداختن گاهی در جهت صحیح است که برای اگاه کردن مخاطب به امری اشتباه می باشد و گاهی در جهت غلط و به انگیزه ی ریا و خودبرتر بینی و… انجام می شود. به همین خاطر علم منطق بوجود آمد تا جلوی شکل گیری این خطای فکری و نگرشی در ذهن گرفته شود.
مغالطه دارای دو جزء می باشد:
- اجزای درونی (اصلی): منظور اجزای تشکیل دهنده ی قیاس می باشد. مانند مواد قیاس یا صورت قیاس.
- اجزای بیرونی (عرفی): منظور اجزایی که بیرون از استدلال مغالطه دارند مانند هوچی گری یا تکرار. با اینکه این اجزاء در بیرون از مغالطه قرار دارند اما باعث قبول نتیجه استدلال نزد همگان می شوند.
در مغالطه از وهمیات و مشبهات استفاده می شود. مانند: انسان شیر می خورد (در حالیکه منظور از شیر حیوان درنده باشد). در اینحا منظور از وهمیات آن دسته از قضایای هستند که عقلا صحیح نمی باشد اما قوه ی وهم آن ها را صادق می شمارد. مانند: هرچیزی که با حواس ۵ گانه درک نشود موجود نمی باشد.
از فواید دانستن این صنعت این است که خود را از تاثیرپذیری مغالطه در امان می داریم و دیگران را از مواضع غلط نجات خواهیم داد.
برای مشاهده این جلسه میتوانید فیلم آموزشی زیر را مشاهده نمایید:
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.